تاکنون به لباسی که بر تن دارید، دقت کرده اید. لباس را به سادگی از فروشگاه تهیه کرده و از آن استفاده می کنید. اما فرآیند تولید پارچه این لباس بسیار طولانی است سوال اینجاست که مراحل تولید پارچه – ماده اولیه برای تهیه پارچه چیست؟

به جرئت می توان گفت تولید پارچه و لباس یکی از اساسی ترین صنایع جهان است. هرکسی به لباس نیاز دارد و هر شخصی در سال حداقل یک قطعه لباس تهیه می کند. اما مراحل تولید پارچه – ماده اولیه برای تهیه پارچه چیست؟

انواع مواد اولیه در تولید پارچه

مواد مختلفی در تولید پارچه استفاده می شوند. از الیاف طبیعی همچون پشم، پنبه و ابریشم گرفته تا الیاف مصنوعی چون نایلون و پلی استر و ریون در تولید پارچه لباس شما استفاده می شود.

این مواد اولیه تمام ویژگی های لباس شما را تعیین می کنند. میزان گرمایی که به شما می بخشند، وزن لباس، میزان تنفس و بافت لباس همگی رابطه مستقیم با الیاف اولیه آن دارد.

الیاف پنبه

پنبه یکی از پرکاربردترین الیاف تولید پارچه است. پنبه هادی حرارت بوده و به همین دلیل خنک است و برای فصول بهار و تابستان عالی است. لکه گیری این محصول ساده است و در برابر ساییدگی نیز مقاومت خوبی دارد. در کشور ما لباس های پنبه ای را نخی می نامند. لباس های پنبه ای پس از استفاده بهتر است خوب خشک شوند تا بوی بد ناشی از تعریق در آنها از بین برود.

الیاف کتان

بافت کتان نیز همچون بنبه است اما زودتر از پنبه تمیز می شود. این محصول در ایران کشت نمی شود و سطحی صاف و درخشنده دارد. میزان جذب کتان و پنبه تقریباً یکسان است. با این تفاوت که کتان سریع تر از پنبه خشک می شود. به همین دلیل است که بیشتر حوله ها را از کتان می سازند.

الیاف پشم

پشم یکی از بهترین الیاف برای فصول سرد سال است. پشم گوسفند، بز و شتر در تولید پشم مورد نیاز برای پارچه های پشمی ایدئال هستند. الیاف پشم هوا را بین خود نگه می دارند و همین عامل باعث می شود که در برابر سرما عایق خوبی باشند. پارچه های پشمی را پس از شستن نباید آویزان کرد و بهتر است روی یک پارچه دیگر پهن شود.

!!خرید ست لباس زیر ابریشم!!

الیاف ابریشم

یکی از لطیف ترین، نازک ترین و سبک ترین انواع پارچه را از ابریشم می بافند. ابریشم در کشور ما تنها در تولید لباس زنانه کاربرد دارد. ابریشم در برابر چروک مقاومت خوبی دارد.

الیاف ویسکوز

نوع هادی این الیاف حرارت هستند و جذب رطوبت آنها نسبتاً بالا است. برای مثال جذب رطوبت ویسکوز در مواردی حدود 50 درصد بیش از پنبه است. از آنجایی که ویسکوز یک محصول طبیعی نیست، به مرور خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و اتوکشی در آنها حیاتی خواهد بود.

الیاف پلی استر

میزان مقاومت پلی استر در برابر چروک بسیار بهتر است. این الیاف مصنوعی معمولاً در ترکیب با الیاف طبیعی استفاده می شود.

!! خرید لباس خواب ابریشم !!

الیاف نایلون

نایلون نیز جزء الیاف کاملاً مصنوعی است. معمولاً در تولید جوراب از نایلون استفاده می شود. لباس های نایلونی برای فصل تابستان مناسب نخواهند بود.

!! خرید انواع مایو و بیکینی با انواع پارچه !!

فرآیند تولید پارچه شامل چه مراحلی است؟

اکنون به فرآیند تولید پارچه های طبیعی بپردازیم. چه روالی باید طی شود تا یک پارچه آماده دوخت به دست شما برسد. بسته به نوع الیاف پارچه این مراحل می تواند تا حدودی متفاوت باشد اما بیشتر آن‌ها از مراحلی که در ادامه توضیح خواهیم داد، تبعیت می کنند.

مرحله اول: تولید الیاف

همان‌طور که اشاره شد، الیاف مختلفی در تولید پارچه استفاده می شوند. پنبه و کتان در مزارع کشت می شوند. پشم نیز از حیوانات گرفته شده و مهیای تولید می شود. الیاف مصنوعی توسط انسان در کارگاه ها تولید می شوند. الیاف طبیعی در تولید پارچه های با کیفیت و با دوام استفاده بیشتری دارند.

مرحله دوم: تمیز کردن الیاف

پنبه ای که از مزرعه چیده شده یا پشمی که از گوسفند و دیگر حیوانات برش داده می شود، نیازمند تمیز کاری است. این الیاف به خوبی تمیز شده و ناخالصی ها و موادی که نباید همراه آن باشد، از الیاف جدا می شود.

مرحله سوم: شانه کردن

شانه کردن و گارد زدن الیاف از اهمیت بالایی برخوردار است. وقتی پشم یا پنبه خام را نگاه کنید، همگی در هم تنیده و مانند یک گلوله بی مصرف به نظر می رسد. شانه کردن الیاف باعث می شود که همگی در یک مسیر قرار گیرند. رشته های آن نمایان شده و آماده تاباندن شوند. همچنین الیاف کوتاه و بی ارزش در این مرحله از بین خواهد رفت.

مرحله چهارم: تاباندن

اکنون نوبت به تاباندن الیاف است. اگر به اندازه کافی سن داشته باشید، خاطرتان هست که مادربزرگ ها از ابزاری به نام دوک برای ریسیدن این الیاف (بخصوص پشم) استفاده می کردند. مرحله تاباندن الیاف و تولید اولیه نخ دقیقاً مشابه ریسیدن است.

در این مرحله الیافی که شانه شده اند، به دور هم تنیده شده و تابانده می شوند. ممکن است در این مرحله از ترکیب دو نوع الیاف، نخ جدیدی به وجود آورند که بسیار مرسوم است.

مرحله پنجم: آماده سازی بافت

این مرحله برای الیاف مصنوعی بسیار ضروری است. الیاف مصنوعی خواص و ویژگی های الیاف طبیعی را ندارند. به همین دلیل باید موادی به آن‌ها افزوده شود که برخی خواص الیاف طبیعی را پیدا کنند.

این فرآیند که به تکسچره شدن شناخته می شود، برخی ویژگی ها همچون حالت کشسانی الیاف را افزایش می دهد. بدین ترتیب، برای تولید پارچه مناسب خواهد شد.

مرحله ششم: آهار زنی

در مراحل قبلی، ممکن است برخی از الیاف مقاومت نکنند. بدین منظور که میزان مقاومت آن‌ها به اندازه ای نباشد که در برابر پیچ و تاب و کشش دوام بیاورد. به همین منظور مواد شیمیایی به نخ اضافه شده تا در برابر مراحل بعدی دوام بیاورد. آهار ماده غلیظی است که خاصیت چسبندگی شیمیایی داشته و جهت افزایش مقاومت نخ به آن اضافه می شود.

مرحله هفتم: بافت پارچه

از ترکیب رشته‌های نخ در زوایای مختلف پارچه تولید می شود. این زوایا متفاوت هستند. البته روش های دیگری نیز وجود دارند که به آن‌ها خواهیم پرداخت.

تولید پارچه به روش بافت تار و پودی

مرسوم ترین نوع بافت پارچه، استفاده از روش تار و پودی است. معمولاً دو رشته از نخ در دو جهت به هم تنیده می شوند و طول و عرض پارچه را تشکیل می دهند.

ابتدا دو گروه از تارها باز شده و پود از بین آن‌ها عبور می کند. سپس نخ جدید اضافه شده و توسط یک شفت برگردانده می شود. نخ ها از روی میله قطع شده و در نهایت نیز پارچه بافته شده از میله جدا می شود. پارچه های فاستونی، ساتن و تترون با این روش تولید می شوند.

تولید پارچه به روش بافت حلقوی

در این روش با الگوی خطی روبرو نیستیم. پارچه های کشبافت با این روش تولید می شوند. خاصیت کشسانی این پارچه ها می تواند تنها در یک جهت یا در هر دو جهت باشد.

تولید پارچه به پارچه های بدون بافت

در این نوع پارچه ها خبری از تار و بود و عملاً خبری از نخ نیست. پارچه به صورت مستقیم از الیاف تولید می شود. در این روش الیاف با هم اتصال و پیوستگی پیدا کرده و مرحله بافندگی حذف می شود.

مرحله هشتم: پرزگیری پارچه

پس از بافت پارچه، معمولاً پرز الیاف از بین پارچه بیرون می آید. بنابراین باید این پرزها از بین بروند. رایج ترین روش استفاده از حرارت است. معمولاً پارچه از روی صفحات دارای حرارت کنترل شده و مرطوب عبور داده می شود. پرزها سوخته شده و پارچه سالم می ماند. وجود رطوبت به دلیل جلوگیری از دود است.

مرحله نهم: مرسریزه کردن

یکی از مراحل مهم تولید پارچه که برای افزایش مقاومت و درخشش آن انجام می شود، مرسریزه کردن است. برای مثال پارچه های پنبه ای درون مواد قلیایی همچون سود، پتاس و آمونیاک قرار می گیرد.

مرحله دهم: رنگرزی

یکی از آخرین مراحل تولید پارچه، رنگرزی است. پارچه ای که اکنون در اختیار دارید، بدون رنگ است. جهت ظاهر مناسب برای لباس باید رنگ مورد نظر را به آن افزود. البته فرآیند رنگرزی ممکن است در مراحل مختلفی صورت بگیرد.

تولید پارچه در ایران از چه زمانی شروع شد؟

مطالعات نشان می دهد که ایرانی ها از دوره عصر حجر میانی به بافت پارچه مشغول بوده اند.

اکنون نیز صنعت بافت و تولید پارچه در ایران با قدت فراوانی مشغول به کار است. البته قابل پیش بینی است که به دلیل تحریم ها مشکلات فراوانی گریبان گیر این صنعت است. صنعتی که در صورت حمایت کافی می تواند یکی از قدرتمندترین صنایع کشور لقب بگیرد و حتی در زمینه صادرات نیز نقش پررنگی داشته باشد

!! انواع کاستوم و بادی در گلپوش !!